VIÊM THANH QUẢN & VIÊM MŨI XOANG MẠN TÍNH
Laryngitis & Chronic Rhino - Sinusitis
Trần Lê Thủy MD., Ph.D
Trần Minh Trang MD., MSc
Websites: taimuihongthuytran.com & xoang.vn
VIÊM THANH QUẢN CẤP TÍNH
Bệnh diễn ra nhanh chóng đưa đến khàn tiếng, ho, khó thở, có thể tăng độ khàn tiếng nhanh đến mức mất tiếng, kèm theo có thể có tắc mũi, chảy nước mũi, triệu chứng của một viêm mũi xoang cấp. Đây thường là những viêm cấp do dị ứng và siêu vi trùng: Soi thanh quản thấy dây thanh đỏ, phù nề nhưng di động bình thường khi phát âm. Hai sụn phễu sưng to bất thường có thể chạm với nhau qua đường giữa làm cho dây thanh sưng không khép kín được khi phát âm.
Điều trị nội khoa: như với một nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp
- Kháng sinh dạng uống, dùng trong khoảng 5-7 ngày,
- Corticoid giảm phù nề, kháng histamine tổng hợp,
- Rửa hốc mũi họng bằng nước muối 0,9% và dung dịch kháng sinh.
- Bơm thuốc thanh quản với hydrocortisone
Cần chẩn đoán phân biệt với một thể bệnh viêm thanh quản thậm cấp do lao - thường xẩy ra cực nhanh trên cơ địa sức khoẻ kém, nhiễm vi trùng lao cấp. Soi thanh quản sẽ thấy niêm mạc cả phần hạ họng, xoang lê, thanh quản, sụn thanh thiệt, dây thanh phù sũng mầu nhợt nhạt và nhiều dịch nhầy bẩn phủ trên những vùng giải phẫu này. Bệnh nhân cần chụp phổi, thử nghiệm lao và gửi ngay điều trị theo chuyên khoa lao.
VIÊM THANH QUẢN MÃN TÍNH
Nằm trong bệnh cảnh viêm đường hô hấp mạn. Nguồn viêm mạn là từ mũi xoang. Đặc điểm là triệu chứng biến đổi thăng trầm từng đợt. Khàn tiếng lúc tăng lúc giảm, ho có đờm tái diến nhiều lần. Soi thanh quản thấy hai dây thanh di động bình thường nhưng khép không kín, mất màu trắng, chuyển sang mầu hồng xám, phù, sưng. Trường hợp đặc biệt niêm mạc trên bờ tự do của dây thanh nổi gờ lên một khối gọi là hạt thanh đới, có thể một bên có thể hai bên làm cho khi phát âm hai dây thanh không thể khép kín, gây nên những mức độ khàn tiếng nặng nhẹ khác nhau, sụn phễu hai bên hoạt động cân đối.
Điều trị nội khoa
- Kháng sinh uống hai tuần
- Corticoid
- Kháng histamine tổng hợp
- Điều trị viêm mũi xoang với nội soi (kỹ thuật Thủy Trần): làm sạch xuất tiết dịch hốc mũi họng với nước muối 0,9% và dung dịch kháng sinh
- Bơm thuốc hydrocortisone trực tiếp vào thanh quản
- Điều trị trào ngược thực quản
Điều trị ngoại khoa
- Cắt hạt thanh đới bởi vi phẫu thuật thanh quản
- Mổ nội soi tối thiểu (mini FESS) cắt polip mũi, dị hình xoang hơi cuốn giữa hoặc quá phát mỏm móc.
Ngoài ra có thể lâm sàng viêm thanh quản đặc biệt của những người sử dụng giọng không đúng: nói quá nhiều, nói quá to, hát sai âm vực. Những nguyên nhân này đã làm cho dây thanh quá căng, niêm mạc trên bờ mặt dây thanh chịu sức ép quá tải có thể bị tổn thương, phù nề, lâu ngày tạo nên hạt thanh đới. Với ca sĩ, đặc biệt là những người hát cho nhạc kịch xếp sai giọng cần được thử lại giọng trên hoạt nghiệm thanh đới - để có thể hát với giọng thật sự của mình.