Viêm họng cấp
Là bệnh xẩy ra cấp tính với triệu chứng chính là đau rát họng, diễn biến trong khoảng vài ngày đến vài tuần.
Nguyên nhân do lạnh, cảm cúm, do các loại siêu vi trùng và vi trùng đường hô hấp. Triệu chứng đến nhanh. Có thể xuất hiện có những triệu chứng nhiễm khuẩn đường hô hấp như sốt cao, ho, chảy nước mũi. Chỉ cần súc họng với nước muối 0,9%, kháng sinh uống trong một tuần. Bệnh có thể tự khỏi ngay cả khi không dùng thuốc.
Viêm họng mạn
Triệu chứng đau họng, ho, có dịch chảy sau họng, diễn biến kéo dài, xẩy ra nhiều đợt trong năm.
Nguyên nhân viêm họng mạn khác hẳn với nguyên nhân viêm họng cấp.
Đây là một vấn đề kép, không được tách rời giữa bệnh cảnh viêm họng mạn với căn bệnh gốc viêm mũi xoang kín đáo đã luôn tưới mủ và vi trùng xuống niêm mạc họng. Tên bệnh “viêm họng mạn tính” đã đi vào tiềm thức của nhiều người nên dễ làm ta lạc đường chẩn trị, cho rằng đây chỉ là bệnh chỉ xẩy ra tại niêm mạc họng. Mặc dù trong y văn người ta đã nói đến nguyên nhân vi trùng siêu vi trùng, và nguồn viêm mũi xoang gây viêm họng mạn nhưng việc điều trị gốc viêm xoang mạn tính chưa được đề cập đến một cách thích đáng trong bệnh viêm họng mạn!
Tai mũi họng tạo nên đường hô hấp trên, một chuỗi không gian liên thông với nhau và họng là nơi thấp nhất. Các hốc xoang có lỗ xoang mở thông với hốc mũi, dịch viêm từ hệ thống xoang qua sàn mũi, chảy xuống mũi sau rôi xuống họng. Viêm xoang mạn sẽ không ngừng cung cấp mủ vi khuẩn gây nên viêm họng không dứt.
Trong những trường hợp này bệnh viêm mũi xoang mạn tính ẩn dật rất kín đáo vì trên bệnh nhân thường không có những triệu chứng bệnh xẩy ra ở mũi như tác mũi, chảy mũi, hắt hơi, chỉ có những triệu chứng ở họng như đau rát họng, ho, ngứa họng, có đờm.
Chúng tôi khảo sát trên 200 bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính đã được khám chữa khỏi bệnh tại Clinic Thủy Trần. Trong đó có 31 người viêm mũi xoang mạn [chiếm 15%] chỉ có triệu chứng viêm họng. Cấu trúc hốc mũi của 31 bệnh nhân này có hình thái đặc biệt bất thường của vùng khe mũi giữa, là nơi tập kết của dịch xuất tiết từ các xoang trước để ra hốc mũi. Cuốn giữa và mỏm móc của họ che kín mặt trước của khe mũi giữa này. Vì trở ngại này những dịch viêm đã chảy xuống sàn mũi, rồi xuống họng và không có triệu chứng ở mũi. Số 31 người bệnh này đã được xác chẩn viêm mũi xoang bởi khám nội soi hút rửa mũi xoang tìm mủ dịch viêm, chụp X quang hệ thống xoang và thử xét nghiêm vi sinh. Bệnh nhân đã được điều trị với kỹ thuật nội soi hút rửa mủ mũi xoang, cho kháng sinh tại chỗ. Phối hợp với mổ nội soi chức năng mini FESS [cắt một phần cuốn mũi giữa và mỏm móc] trên 23 bệnh nhân trong tổng số 31 người bệnh. Tất cả đã khỏi bệnh, được theo rõi sau điều trị 10 đến 24 tháng [ Trần Lệ Thủy, Hội Nghị Toàn Quốc Ngành TMH Việt Nam, Ha Nội, tháng 11 năm 2014].
Tóm lại, xác định mức độ viêm mũi xoang trên bệnh nhân viêm họng mạn là cần thiết.
Điều trị triệt để viêm mũi xoang mạn sẽ khỏi hẳn bệnh viêm họng mạn.
Những biện pháp điều trị tại họng như xông họng, súc họng, đốt họng, chấm hong, cắt amidan đều chỉ là cách chữa cục bộ không loại bỏ được nguyên nhân viêm chính là mũi xoang viêm và dĩ nhiên là không khỏi viêm họng vĩnh viễn được.